در راستای اصلاح روند خصوصی سازی و مشارکت دادن بخش خصوصی واقعی در اقتصاد کشور، اقدامات ارزنده ای در دولت سیزدهم انجام شده است.
1) کاهش تصدی گردی دولت
سازمان خصوصي‌سازي از ابتداي سال 1380 تا 31 مرداد 1402 معادل 639 هزارمیلیارد تومان از سهام و دارايي هاي متعلق به دولت و شركت هاي دولتي را به بخش غیر دولتی واگذار کرده است. در دوره فعالیت دولت سیزدهم، ارزشی معادل 373 هزار ميليارد تومان معادل 58 درصد از ارزش کل واگذاری های 22 سال اخیر، توسط سازمان خصوصی سازی به بخش غیردولتی منتقل شده است.
*جدول-واگذاري های انجام یافته به تفکیک دولت سیزدهم و دولت های گذشته
همچنین در دوره فعالیت دولت سیزدهم، بزرگترین واگذاری تاریخ خصوصی سازی، مربوط به واگذاری 12 درصد سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، اتفاق افتاد. این واگذاری به تنهایی حدود 22 درصد از ارزش واگذاری های 22 سال اخیر را به خود اختصاص داده است. ارزش کل این معامله همراه با سود فروش اقساطی، 6/142 هزار میلیارد تومان است.
2) مولدسازی و فروش اموال مازاد دولتی
عدم کارایی لازم در بهره گیری از اموال و دارائیهای دولت، موجب درج احکامی در قانون برنامه ششم توسعه و قوانین بودجه سنواتی پیرامون موضوع مولدسازی شد، اما عدم دستیابی به اهداف قوانین مذکور، موجب آسیب شناسی این امر با شروع به کار دولت سیزدهم شد که در این راستا، عدم تمرکز در امور مرتبط با مدیریت دارایی های دولت و مولدسازی آنها، به عنوان بزرگترین آسیب، شناسایی شد.
بنابراین، به موجب مصوبه شصت و هفتمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی (سران قوا) ابلاغی مورخ 07/09/1401، هیات عالی مولدسازی دارایی های دولت متشکل از معاون اول رئیس‌جمهور (رئیس هیأت)، وزیر امور اقتصادی و دارایی (دبیر هیأت)، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، وزیر کشور، وزیر راه و شهرسازی، یک نفر نماینده از طرف رئیس مجلس شورای اسلامی و یک نفر نماینده از طرف رئیس قوه قضائیه تشکیل شد. به موجب مصوبه مذکور مسئولیت دبیرخانه هیأت عالی مولدسازی دارایی‌های دولت به وزارت امور اقتصادی و دارایی محول شده است که این مسئولیت و کلیه وظایف مرتبط به آن به سازمان خصوصی‌سازی محول شد.
در این راستا، آئین نامه اجرایی مولدسازی دارایی های دولت در 24 اسفند ماه 1401 به تصویب هیأت عالی مولدسازی دارایی های دولت و در 6 فروردین ماه 1402 به تایید شورای عالی هماهنگی اقتصادی (سران قوا) رسید. مهم ترین اقدامات در راستای مولدسازی دارایی های دولت به شرح زیر است:
- شناسایی 3357 مورد از اموال مازاد دولت
- تصویب 1387 ملک به عنوان اموال مازاد دولت، به منظور فروش یا مولدسازی (1296 ملک در مرحله ارزش‌افزایی، 87 ملک در مرحله قیمت گذاری و 4 ملک در مرحله عرضه)
- تدوین و تصویب 5 مورد آیین‌نامه/ دستورالعمل/رویه‌های مقرراتی و …
- تصویب معاوضه 4 ملک مازاد دولتی با املاک بخش غیردولتی
- تصویب تعداد 31 مورد پروژه عمرانی نیمه تمام اولویت دار جهت طرح در کمیته پایش پروژه های عمرانی نیمه تمام
- تقویت چارچوب‌های نرم‌افزاری در زمینه مولدسازی دارایی‌های دولت (طراحی سامانه مولدسازی دارایی‌های دولت (مدد)، طراحی تالار مولدسازی دارایی‌های دولت)
3) گسترش مالکیت در سطح عموم مردم
در راستای سیاست «گسترش مالکیت در سطح عموم مردم» به عنوان یکی از اهداف اصلی سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری، پس از گذشت حدود یک دهه تلاش برای خصوصی سازی باشگاه های فرهنگی- ورزشی استقلال و پرسپولیس و پس از چند بار عرضه ناموفق این باشگاه ها در سالهای گذشته، در سال 1400 و بعد از اقدامات گسترده به منظور آماده‌سازی باشگاههای موصوف، پذیره‌نویسی برای افزایش سرمایه دو شرکت «باشگاه فرهنگی ورزشی استقلال» و «باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس» در بازار فرابورس از 15 اسفند ماه سال 1400 شروع و تا پایان همان سال انجام شد.
با انجام این اقدام، از محل سلب حق تقدم دولت در افزایش سرمایه، حدود 10 درصد سهام این شرکت‌ها به عموم مردم منتقل شد. موضوع واگذاری دو باشگاه موصوف در سال 1401 و سال جاری نیز پیگیری شد و نهایتاً حسب تصمیم هیات واگذاری مبنی بر استفاده از ظرفیت بخش تعاون در واگذاری دو باشگاه یاد شده، در جلسه مورخ 08/05/1402 کارگروه تخصصی هیأت واگذاری، گزارش «نحوه واگذاری سهام شرکتهای فرهنگی ورزشی استقلال و پرسپولیس» توسط اتاق تعاون ایران ارائه و مقرر شد کمیته‌ای توسط سازمان خصوصی سازی و نمایندگان اتاق تعاون ایران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، وزارت ورزش و جوانان، پیشکسوتان فوتبال و سایر افراد متخصص در این حوزه تشکیل تا پس از انجام بررسی‌های لازم پیرامون نحوه واگذاری سه بلوک 10 درصدی از سهام شرکت های مذکور، متعاقباً موضوع در دستور کار کمیته تخصصی و هیأت واگذاری قرار گیرد.
